Armand is geboren in Nederlands-Indië (mij lachend corrigerend: ‘nee, niet in Indonesië. Dat is iets heel anders.’) en kwam als jochie van negen naar Nederland. Hij deed de kunstacademie en werkte tot zijn pensionering in eigen reclamebureaus. Maar we stellen hem u voor in verband met een ander deel van zijn leven: yoga. Begonnen als puber met Kempo, een oosterse vechtsport, kwam hij in aanraking met oosterse spiritualiteit. Eenmaal begonnen met Hatha-yoga, de meer fysiek gerichte kant van yoga, ontwikkelde hij zich verder door tot een van de honderd Kundalini-yogaleraren in Nederland. Kundalini-yoga is een combinatie van ademhalingstechniek, mantra’s ‘chanten’, lichaamshouding, meditaties en ontspanning. Hij heeft een eigen yogapraktijk, organiseert retraitedagen en ondersteunt Paul de Blot, professor business spiritualiteit aan de Nijenrode University in Breukelen, in zijn werkcolleges en retraites. Wie met hem praat, ontmoet een wijs man……..
De cobra. Is goed voor de rug, wervels en zenuwstelsel (achterkant).
Borst, longen, hart, middenrif, organen, thymusklier en nervus vagus (voorkant)
‘In mijn middelbareschooltijd liep ik in een tweedehands boekwinkel tegen een boekje aan van ene Ds. Peale. Het heette De kracht van het positieve denken. Hij schreef over diepe buikademhaling. Bij de tandarts en tijdens examens paste ik dat toe. Onbevangen en nauwelijks beseffend wat ik deed. Later ontdekte ik dat Peale het over yoga had.’
‘Mijn eerste formele kennismaking met yoga was de Hatha-yoga. Het boeide me niet. Ik viel er letterlijk bij in slaap. Maar het hielp me wel zien waar ik naar op zoek was: spiritualiteit.’
‘Alles is yoga. Ook al noemt en beleeft de gemiddelde mens het niet zo. Yoga heeft te maken met de zoektocht naar jezelf die het leven is. Wie ben je? Waarom doe je zoals je doet? Het is een voertuig voor je persoonlijke intuïtieve ontwikkeling. Yoga betekent ‘verbinding’. Verbinding met jezelf en met alles. De verbinding tussen lichaam en geest, binnen en buiten, vrouw en man, individu en God, of het al. Yoga laat je zien wat jij als individu in die specifieke situatie op juist die tijd moet doen. Het is een way of life die de verbinding tussen jou en de buitenwereld regelt en begrijpelijk maakt.’
‘De zwaarste yoga is de yoga binnen het gezin: in harmonie leven met je partner en kinderen.’
‘Ben ik een goeroe? Goeroe staat voor de gang van de duisternis naar het licht. Van niet weten naar weten. (lachend) In het Maleis is een wiskundeleraar ook een goeroe. Ik ben gewoon een leraar.’
‘Yoga is naar buiten gerichte spiritualiteit. Spiritualiteit komt van het Griekse woord ‘spirea’, adem en geest. Maar je kunt je pas naar buiten richten, als je weet wie je bent. Eerst naar binnen. Wij zijn als mens gericht op een tamelijk grove buitenwereld. Maar we moeten weet krijgen van een veel subtielere binnenwereld, voor we ons echt op de buitenwereld kunnen richten.’
‘Je wordt wie je bent bij je navel. Daar begin je. De navelstreng en alles aan de andere kant is nog van je moeder. De start en het eind van het leven is ademhalen. Als mens ben je eigenlijk één ademtocht. Tussen je eerste en je laatste ademhaling ben jij.’
‘We zijn op aarde om van het leven te genieten. Maar dat kan pas, als je weet wat de dood is.’
‘Je bent als mens echt niet zo belangrijk. Jij bent niet degene die leeft. Je neemt deel aan een universeel proces van leven.’
‘God staat voor Geboorte, Onderhoud en Destructie. Alles wat komt, gaat ook weer. Jij bent de waarnemer van dat alles.’
‘Wat een mens mens maakt, is dat hij schoonheid kan zien.’
‘Schoonheid kan tot je komen via kunst, maar het is de kunst om schoonheid te zien in alledaagse dingen. Schoonheid is een aspect van het leven waar de mens in feite niets mee te maken heeft. Je bent er getuige van, niet meer en niet minder. Schoonheid is schoonheid. Er is niet zo iets als hogere schoonheid. Je kunt geraakt worden door de schoonheid van de gulden snede, maar even goed door de snotneus van een kind.’
‘Van lieverlee zijn we op weg naar een nieuw type mens, nieuwe relaties en nieuwe spiritualiteit. Waar het op uit komt weet ik niet. Je moet open blijven voor alles.’
‘Ik ga uit van karma: je krijgt terug, wat je geeft.’
‘Je bent geen menselijk wezen dat zoekt naar een spirituele ervaring. Je bent een spiritueel wezen dat zoek naar een menselijke ervaring.’
‘Het gaat om de grote beweging. Ik las eens ergens: if you can’t see God in all, you can’t see God at all. Voor God mag je natuurlijk ook iets anders allesomvattends invullen.’